Portretrecht, AVG en internet voor advocatuur

De vorige blog ging over de combinatie Advocatuur en Instagram.

 

Omdat het vooral bij Instagram om foto’s gaat, kwam meteen een ander onderwerp om de hoek kijken: hoe zit het met portretrecht, de AVG en internet, dan vooral wat betreft Social Media?

 

 

 

Dat is nog niet zo snel gezegd. Het oude “portretrecht” is sinds mei 2018 ondergebracht bij de AVG. Een foto valt nu onder de persoonlijke gegevens want aan de hand van een foto zou iemand geïdentificeerd kunnen worden.

 

Er wordt in eerste instantie onderscheid gemaakt tussen het gebruik van foto’s van personen voor persoonlijk (particulier) en zakelijk gebruik.

Particulier gebruik van Instagram voor de advocaat

Voor een particulier of een hobbyfotograaf geldt dat deze gewoon foto’s mag maken en plaatsen zonder dat degene die op de foto staat expliciet toestemming heeft gegeven. Voorwaarde is wel dat de afgebeelde persoon niet in opdracht is gefotografeerd.

 

De geportretteerde kan bij uitzondering eisen dat de foto wordt verwijderd, namelijk wanneer er een “redelijk belang” is (meestal i.v.m. privacy of wanneer iemand geld verdient aan deze foto).

 

Wordt de foto in opdracht van iemand gemaakt, dan is toestemming nodig.

Plaats je een foto van een druk kruispunt met vele wachtenden voor een stoplicht, dan is dat als particulier toegestaan.

Geen personen op een foto voor zakelijk gebruik
Geen personen op een foto voor zakelijk gebruik

Zakelijk gebruik van Instagram voor de advocatuur

Foto’s voor websites van bedrijven, Facebookpagina’s van bedrijven of zakelijke Instagramaccounts hebben altijd toestemming nodig van de afgebeelde personen.

Deze veel strengere eisen gelden overigens ook voor verenigingen en stichtingen.

 

Dit heeft nogal wat consequenties voor o.a. sportverenigingen of culturele organisaties die op hun website of Facebookpagina een reportage van een van hun evenementen willen plaatsen.

Zij mogen geen mensen herkenbaar in beeld plaatsen, tenzij ze van iedereen toestemming hebben.

Heel strikt genomen moet ook duidelijk gemaakt kunnen worden dat deze foto’s echt noodzakelijk zijn voor een specifiek doel.

Geen personen op het terras voor  een zakelijke foto.
Geen personen op het terras voor een zakelijke foto.

 

Verenigingen vragen soms hun leden om op voorhand al te verklaren dat zij akkoord gaan met het gebruik van hun afbeeldingen.

Dit neemt niet weg dat de beheerder op aanvraag moet kunnen uitleggen wat het doel van deze plaatsing was. En misschien dat een foto alsnog verwijderd moet worden.

Zo verschijnen van bijvoorbeeld hardloopevenementen steeds vaker foto’s met alleen schoenen en/of benen.

 

Het bovenvermelde voorbeeld van de foto met vele wachtenden bij een verkeerslicht mag ook niet geplaatst worden op een bedrijfspagina zonder toestemming van de (ja, alle) personen op de foto.

Een andere mogelijkheid is de gezichten van de wachtenden te blurren, maar daarvoor zal iemand niet gauw kiezen.

Bij sportvereniging vragen ze om toestemming van de leden. Toch is het niet altijd wettig.
Bij sportvereniging vragen ze om toestemming van de leden. Toch is het niet altijd wettig.

Het grijze veld

Dan blijft er nog, met name op het gebied van o.a. Instagram en Facebook, een grijs veld: waar ligt de grens tussen persoonlijk gebruik en gebruik voor een bedrijf? Bij een account op naam van het bedrijf is dat duidelijk.

 

Maar stel, Alex Naamloos is advocaat en heeft een Instagramaccount met zijn eigen naam. Het account is niet openbaar. Alex beslist zelf of hij een volger goedkeurt of niet.

 

Daarop kan hij volgens de regels die gelden voor de particulier foto’s plaatsen.

Maar wat als het account “Advocaat Alex Naamloos” heet; is het dan nog wel een privéaccount?

En hoe privé is een account met honderden volgers? Kan iedereen het account volgen of moet je toegelaten worden?

Safety first

Kortom, sinds de invoering van de AVG kleven aan het plaatsen van foto’s van (herkenbare) mensen op internet nogal wat haken en ogen.

 

Eigenlijk gelden de strenge AVG-regels voor alle websites die openbaar zijn, alle accounts waarop je niet hoeft in te loggen en de openbare Social Media.

 

Over hoe openbaar je accounts zijn en hoe je die kunt dichttimmeren kunnen we het een andere keer hebben.

Kijk kritisch naar je eigen uitingen op internet en kies bij twijfel dan toch maar voor die foto van een voorwerp, van de maaltijd die je gekookt hebt, het portret van de hond of die leuke selfie. In die categorie foto’s maken die aanspreken is misschien een uitdaging op zich.

Ook interessant:

Hoe wil de rechtbank dat u de documenten aanlevert?

Business process management,  procesverbetering

Advocatuur en Instagram: succes of niet?